युक्रेनको बुचा शहर: सडकभर ध्वस्त रुसी ट्यांक !

काठमाडौँ : युक्रेनको बुचाको एउटा उपनगरीय एभिन्यू रूसको किभलाई घेरेर प्रवेश गर्ने र त्यसपछि राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीको सरकारलाई हटाउने आशाको पहिलो चिहान बन्यो । रुसी सेनाले २४ फेब्रुअरीमा युक्रेनमा प्रवेश गरेको दुई वा तीन दिनपछि त्यो क्षण आयो, जब युक्रेनी सेनाले बुचा सहर हुँदै कीभ सहरतर्फ जाँदै गरेको रुसी ट्याङ्क र सशस्त्र कर्मचारी वाहकहरूको स्तम्भ ध्वस्त पारेको थियो ।

रुसी हतियारबन्द गाडीहरु धेरै युक्रेनी एम्बुसहरू मध्ये एकमा नष्ट भएको थियो, जसले रूसलाई युक्रेन आक्रमणमा एक कदम पछाडी धकेलेको थियो । क्रेमलिनले पूर्वी युक्रेनमा युद्धमा ध्यान केन्द्रित गर्ने शान्त र तर्कसंगत निर्णयको रूपमा प्रस्तुत गरेको कुराको अंशको रूपमा शुक्रबारको समयमा अन्तिम रूसी सैनिकहरू बाहिर निस्किएपछि बुचामा मिडियाकर्मीहरु पुगेका थिए ।

मस्कोले मध्य युक्रेनमा आफ्नो लक्ष्य हासिल भएको दाबि गरिरहेको छ भने भने उनीहरुले कीभ कब्जा गर्न लक्ष्य कहिल्लै नभएको बताइरहेका छन् । तर सत्य यो हो कि अप्रत्याशित रूपमा भयंकर र राम्रो संगठित युक्रेनी प्रतिरोधले तिनीहरूलाई राजधानी बाहिर रोक्यो, जसको प्रमाणको रुपमा बुचा शहरमा सडकमा ध्वस्त भएका रुसी ट्यांक देख्न सकिन्छ ।

रुसको हवाई सेनाका कुलीन सेनाहरू विमानद्वारा बोक्न सकिने हल्का सशस्त्र सवारीसाधनहरूमा बुचा शहरमा प्रवेश गरेका थिए । तिनीहरू केही माईल टाढा होस्टमेल एयरपोर्टबाट आएका थिए, जुन आक्रमणको पहिलो दिन हेलिकप्टरबाट अवतरण गरिएका रूसी प्याराट्रूपर्सहरूले आक्रमण गरी कब्जा गरेका थिए । त्यसबेला पनि युक्रेनी सेनाको चर्को प्रतिरोध भएको थियो ।

जब रुसी सेना बुचा हुँदै कीभको बाटोमा आयो, तिनीहरू कठोर हुदै गएका थिए । साँघुरो र सीधा बाटोमा अघि बढिरहेको रुसी सेनाको लस्करलाई युक्रेनी सेनाले टर्कीबाट किनेका बायराक्तार ड्रोनबाट आक्रमण गरेको थियो । 

अहिले बुचा शहरमा तिनै आक्रमणमा ध्वस्त भएका रुसी गाडीका लस्करका भग्नावशेष देख्न सकिन्छ । भग्नावशेष अहिले पनि उस्तै अवस्थामा रहेका छन् । ३० एमएम तोपका गोलाका बेल्टहरू सडकको किनारमा छन्, साथै धेरै खतरनाक र क्षतिग्रस्त हतियारहरु टुक्रा टुक्रा बनेका छन् ।

एक ७० वर्षका बुचा निवासी वृद्ले भने- 'मलाई उनीहरूका लागि दु:ख लाग्यो । उनीहरू १८ देखि २० वर्षको उमेरका थिए, आफ्नो सम्पूर्ण जीवन उनीहरूभन्दा अगाडि थियो ।'

अहिले सडकको अवस्था विश्लेषण गर्दा यस्तो देखिन्छकी रुसीहरु बुचा शहरबाट बाहिर निस्किन ठुलो नरसंहार गर्न तयार थिए र त्यस्तो गरेपनि । युक्रेनी सेना शहरमा प्रवेश गर्दा कम्तिमा २० जना मृतकहरू सडकमा लडिरहेका थिए । तीमध्ये कतिपयको हात पीठ पछाडि बाँधिएको थियो । बुचाका मेयरले भने कि उनीहरूले २८० जनालाई सामूहिक चिहानमा गाडेका थिए ।

अहिले स्वयम्सेवकहरूले पश्चिमी युक्रेनको ल्भिभबाट र कम्तिमा भौगोलिक रूपमा युद्धबाट टाढा रहेका शहरहरूबाट आपूर्ति गरेर अहिलेको दैनिक खाद्य संकट टारिरहेका छन् । 'हामीले ३८ दिनमा खाएको यो पहिलो रोटी हो । मारिया नामकी महिलाले प्लास्टिकको झोला भित्र केही सामान्य देखिने रोटी हेर्दै भनिन् । 

केही टाढा, होस्टमेल एयरपोर्टलाई रूसी हवाई सेनाले कब्जामा लिएर आफ्नो आधार बनाएको थियो । यसै विमानस्थलमा रहेको संसारको सबैभन्दा ठूलो युक्रेनी विमानलाई रुसले ध्वस्त गरिदिएको थियो । यसका लागि बनाइएको विशाल ह्याङ्गरको छानामा देखिएका प्वालले पुरै तारामण्डल देखिन्छ । सपना (Mriya) को नामले युक्रेनमा चिनिने यो विमान वरिपरि ठाउँहरूमा भाँचिएको, फ्युसेलेज र इन्जिनको ठूलो टुक्रा देख्न सकिन्छ । अहिले युक्रेनमा के भैरहेको छ भन्ने यो विमानको अवस्था हेरेर सजिलै अनुमान गर्न सकिन्छ ।

विश्वभर ठूला परियोजनाहरू बनाउने युक्रेनको क्षमताको प्रतीकको रूपमा विमानमा राष्ट्रिय गौरवको ठूलो रकम लगानी गरिएको थियो ।

-बिबिसीबाट